ไฟนอลแฟนตาซี มีระบบพื้นฐานหลัก ๆ ของเกมสวมบทบาทแบบดั้งเดิม ซึ่งประกอบด้วยแผนที่โลก, ดันเจี้ยน, ต่อสู้, นำเงินไปซื้อเวทมนตร์ อาวุธและเครื่องป้องกัน การต่อสู้จะผลัดกันโจมตีคนละหนึ่งตากับทางศัตรู โดยในเกมเราจะต้องรับบทเป็น 4 นักรบแห่งแสง ซึ่งภาคนี้เป็นเพียงภาคเดียวในชุดเกม ไฟนอลแฟนตาซี ที่ตัวหลักไม่มีชื่อแน่นอน โดยผู้เล่นจะเป็นคนกำหนดชื่อและอาชีพให้กับตัวละครเอง ซึ่งแต่ละอาชีพก็มีความถนัด ข้อดี ข้อด้อย รวมถึงอาวุธ เครื่องป้องกัน ความสามารถก็แตกต่างกันไป การเดินทางในแผนที่โลกจะต้องใช้ยานพาหนะต่าง ๆ กันตามสถานที่ เช่น ใช้เรือแคนูในการข้ามคลอง เรือเดินทะเลในการเดินทางข้ามทวีป และเรือเหาะที่สามารถบินไปได้ทั่วโลก